SPAA_ Vea No Tahiti_18530908_36.pdf
- extracted text
-
V\
x . v - f / r
TM iâtb'-tna . e e re le Ta»ana,«;..tt-haava . otei hinaârô i UThne hnlioa o teieriei vra. aiifatl mai ia e
3faranen(t na avaeetorti.
Faa^u niai ia Tfpito t.e nenei paraii i Papeete. •
TP
(
MA.IIAX \ *S \U TCTEMA 1853.
5 & cJati^,
VIKIW %
Ki haaparare raa i te parati rii api e fatiiaa hia i to
O le ffli« Imo taoa, fl tfl inau
taatn c tn-.apao <■ t«4«ni
raa taaa; p tia ia ia niT,*i
aloa hia ta ratou mari pirau faaite-i totnti’ r«:n r '
Vea, ia nufen irini ratmi
1 farane iio tc rerii hoe.
te m«„ enna i rntn i te llan Tamarii: e neia i te raau mahana maha ln».
Faaan m»i i» Tenito te ne-
'nfltVifHM.
:
mn tdu i la Mafyann.'iS »n Tutnn.
atna Iri ralou iaua. i te faataa raa i leh(ift vahi fti nnlio raa nonaf K
mraliii rna ia i tu’ n nei manau la maiti hin-bni tfhufl laala tmli hne mataeinaa e, ei nrulrtfltlM 1)11 tft Pïftinnïut nei. u dji a rina r.-i
l s m otiiiM ti ra?t nn Tairat
rap a.
ina, mai le mea ê. aila tnria e noiio ra.t? I leicnfli ra. :a oftfttalnn ia
lunna ra, mahflifl ih le hao i lc r a n n a i trhne \ ahi i au iana fti
«1 te hnra hoe ahnrii ma pitt i te avatea iamahi'i te Apoo raa.
Veretitnn. l ’a faaiie i to ti' Apoo raa i te paran i tiaapao hia no itolïn raa nn te nrometua.
Ttafea Emhâ tâlnn e haamaoro bia i leïi'ni-i paran, r laiuata ra
tpiftnfti.matiana; pia hoi lft ani raa a Taihia no tft ijiau fonna ftirii
ria nia i le ravea e maitai ai.
hatvi PiiliMilia.
Eaatia
Faatia papu âlnra
âirira io te Aooo
Apno raa. e e tuo
tuu i tana
taua paraii
uarau ra i iroto i
Vflfnïpuii. T p f.iajlft ne.i mi'i.to te Apop raa. e na tao mai ni'i te
te rima'ri te Vïiriiilfl, r naratnn ftïnii.
hoc iriti Uire i tflienei m ihana no Morun.
l ;a taio hia maira lehoc ani raa na velahi lim taata no rp |o ) le
Vee. T i'ïnanao'nï'i an c tïa ia t’uu mni i rotopu ia talou; no tc
riiataeinaa ra o Piieu, ua ariï ma rato'u ê. eiahâtê fcnuâ rrin' Paura e
mpa,rio le r n a i i mairi ai nia. E na na rcirn lon mai te parau a tc tafaaftirn hra hiâ ei feniïa farii lia ti; .• I i i k ina- i'a i rap ift.
' •i ‘
hi mati jriti i|irft.
Moeroa. Kiaha tcna parau c rmi f«ah »i hia. ua nti ra. ua nti roâ
PevetiUni. K ila. eaha tc ntca i topa'i oia, i orr> i tai tnai ai i Iti
ïa.
mahana i tt'a.iipao hia'i.
ftriot. l'a nti rna lena. ciaha c im: fajjju.p hia. Inaha hoi ti' nmii
lta. No te niai.
nhipa c rave hia c lc tniihitu nci, eita ia r imi faatiou hin, alae tu
Veretitf'fti. t ’a ua le ravp.a e ua faatia to tp Apon raa p tuii mai
ai hoi ta lc Apou raa iriti raa turc laâtoa. L’a nâ reïra’ tna ïuiri Imi
iana i roto.
0 Tuto.
' •’ • ‘ ’
.
.
•. ' . ‘ i i i
l'a faaitp faahou i to tc Apoo raa i le paran i haapaohia
Maraetaata.. A ilen Inu tia..............
rna mai i nia. fi haamaraninrnina..itt i
Hahan Ai'a c pir.au ia imi, papai atu tc ioa o tc taala fftnna.
Tqriirii. ;Einh* f.ia.riro |i a ci, farii hail na te protnctna ; aita i na | hiilïiu i nia i leieïieï p irniï.' fia parau tmi van iiâïf l'ê 'rtfoilâ 'iw 'u ’
Taratoi; nia man â. nau mau ia, eila ro a'tu t'tu u tâlihoil hi.r.;
rcira hia i rnto'jic itirc; ua na » iâ, ci laoa na tft taala toa no lâua
Ote.,Ua faaroo actiei uutou i t? parau a Marafttaata e a ï'o lf. A
matai'inaa ra; ia hinaafo tr oromctna i te haprr. Ift vai inaitc ra
h;o na ra i roto i tc puta farii-ftau, ei reir* e itea niaitAi hia’i."
taiiaffljuia ra, e tc fare atna, tc. vaihp hia ra, oi fcnua e ci tia raa faNuutere. Eiahâ e parau hr.v ê. ria te m.iu fr’fti t'rtfte nnae ra e ijni
re no ici inono niâi aaiia ; p ia haftrc tc r’cïra tfl Vâiho hia ra fto te i
tahi.
I fl j faalaa i te man fenua f.irii hau. Ua imi niailc hia na hni i mn» i
te âro (. tc hiii-taaVirâ ’ toa o te jriataeinaa, e i muii ïe, i iââta'a roi
Moeroa. Mai tc mea ia hinaarij te tayana p te hni-raalira i te
hïâ’i e fftiftiiei Apfm raâ irifi’raa turft. N» r.ïrn vâu iitnahaivfli o. ua
faâfirdï te t'ahï vahi'ê ei tïa'fa'.f ‘fâiViid tc oromi'lua c te’ tia raâ'fire
pure raa, c ia faarue mai i tc vahi tahilo ra ; e hni faâhnu ia taua ■taa roa teicnei pm-an. eita lura e tia ia uvu tâahou liin.
Faâtiâ mairh to’te‘ Apod raa,. e eïiiri iYi rojoi'.tc rima u te ko-ï
fcnua ra i te rim aptc taata ï'ftnua mnu. eireira ia e ati ai ia papai
• >!
’ ■
.
.. • •
atii i tdna ioa: i i'cicrici rn. c efe 'atrtrn 'niâ' i tc fatu. ua faa'cre hia mite. *
oia e te ttire, e to faarifo nei te tufê i tc taata toa no tc matacipaa i 1 floaare Ua taio maira i trhnp ani raa na tn Papetnai. ja lâarjro ■
ci fatu. E mai te mca ia papai taua fenua ra i roto i tc puta hau. o ; hia (ei reira miïtaeiriaa’ niâi ia Pa'penoi) ê Papftctê atiiâ Ve'liriiVl,-ia ‘
jopani roâ hi'n'tiï ieipuââ i rfepae.
*
■
<■. ■■,
to temataeinaa toa la'ion' tê pap’ai ntii.
Ote.X'A taio mai i lchoê ture.i afai hia mai c tc vflahi tau iriti tu Pfe.. 0 T,aihia ti- fatu ma.u.un teicqei fcnna, mai tona mai a mau
re no te’Tuâmolu E ture' nb lê faââoiY raâ laâf i
tupiina- atuii a(n toïcra femiâ.’e papai âtn in tcraioâ.
AfoeroôVF. vahi jjio ftoa tfeie i âfai hiâ mâi tlfli i ntiiai totatou.ne*
Ote. U» faaite mai hoi tc ture’ê. o tc tia raa fare purc raa e te
farc.o tfl orotnetua.ra, o tapa ia na te taa la’.toa; e no rcirahoi i liai'i •aro. Eiaha roa tu tenn ft faatia hia; i faatia iiia r» hoi.tehoi i.iahoti
ra iâ’taloii i tê Etêne raâ. Te maere rioâ ri'êi ’hoi au.‘o'rrffiïKâofêi
ia pâpaihia te ip âri tCmâti niatainnaa 1 tnâ. ciaH.a to'tfl laâtâ hoe ahaarina, i te âfai’rân taai 1 têhoê'trirt'. mâi taift IV hiifeu..o Yuidatia i
nae ra. I maro hoi 'itilon i tenana parau ê; o.ti) Taihia naêloa tê
te taiata e te mau peu faufau atoa. I teienci ra,- c rave tcna c pihac
papa.i.,ra, tc ofatj ra ia jiutou i tc turc; ,te ture i parau mai e, o te
atu. Ua na reira ’ loa mai hoVo Papa b dTeYift.’ "
'' ' 1
4<)â o td'tê mâfâiï'naa taatda ra tft papâi. Ahirt ria ï tfe'farc o te tavâna
Viap(ï<' E ltirê niaitâi roa tcrifli toH'nêi tnanao, o tf ruvea imi ia
aera; aore tei reira i papai hia i te ioa o Pona, e o Page; le ioa.rii
e tflata hia’i te fenua nei, F. rave tatou c faatia.
tcjhau; i.arflva te tnhi tavapa ra. ua riro ia lc fare i tetahi.
Mare. E tnêa' au nnerna friitbu Vïâ afal'ma rriai tênana pârau haâi
'TapuU. E ’p.ihau maitai'rôâ'teïfe. irihtia o to'tê matafeïnaa te fatu.
irin'e tehaYiêhupfciWiiSa iidnutou naflftb?t TO-tatou aneitrittnwit ^ort* ra tatc tur.c c parau i to fcmia, o te fare anac râ e tp mahprai
haere msi e faatiai te man mca iino atoa, e rahi ai tc taiata, e e hpi
l
haapao papu.tatou i tc lure e tiaï ; le naran atoa maira
fnahou a.i tatou i to tatou huru tahito r â ï TïïâHa hoï Wfrtu feflêïiai,
tu reï'tê fcriua.' Adre foatii i moê rioa'e ia’u lc Mâli mâtâlriua
ra, mai rcira mni â hoi lou ite raa ê, ua cre roa tc feia fenua. Ua i'tê fâariro ftaa i lciênci haiï,''ê i’le taatâ ' liVa hm rvtcfcntp fjfcJ. 0
te mau pcu maitatai hoj ta tatou c. ipii c (miitai ai. A.h.ahac uln tefaaitc pnpnipai hnj.o l.avaud e; ia reva te hoeorometua ra, e hae..........
' »'ï> • ■‘Oi; A,
re mai ia tetah'i. tahi a parâhi faâ. E cde'fa ïc iê j^a tatou i rave, na ria.'c ipâyau ha'arriâ ê'tc'fâufau
Tâtn’AÏbH fâS h p rti-n ti' riia i le rat«a.*e na patoi to ii hiaiUtopiU n*a
te ture ra. O ta ioa ra o tc Imi-rantira taaton tc au ia papai, no te
nn.^a^aahia ra lc ioa o Pomarc i tetahi fcnua acra, i manao hia iho i faatia.
pa^!
Faatia hia ihoro le ani raa a Haore, e e tuu i roto i te rima o tf
J i mai ai. I teienci ra. e mala na i te faaorc i leienei irava ture, e oli komite;
e oia ’ toa hoi te ani raa a Paraipua. te iriti ture no Moruu,
i to Taihia ioa i te papai.
Maro. E ere teic ohipa i ta tatou. E ere hoi ê, o talou tei hopoi i ia faariroatoa bia taua matacinaa ra, mai ia Papctnai.
‘ ^ te ie n e i fenua ei farii hau na te orometua c ei tnoa nana. 0 tc mau
APOO RAA ÏRITI RAA TURE.
enua anae ra i faariro hia ci.farii hau mau ra, te au ia imi hia e ta
• têi
tou.
Muhana 29 no Tiunn 1853.
, Briot. E orc e tia ia latou ia faahapa i teicnei ture, i na rcira hia
' ra hoi e mahere int te rahi roa tc ino i muri ac. E mahere ia i te
Peretileni raa ntïTairapa.
rave troa hia mai je fenua e au nn tci reira ohipa; cita roa hoi c tia
>. ^ja raihohia teboc fenua, mai tc tia raa ore no te farc pure raa e te
I te avatea i afa'i te Apoo raa.
ire 0 te oroinetua. Te baapno hia ra hoi tei reira i te mau fenua
’,toa. I te mau fenua farii hau ra hoi, e tia iaïa faataa i te otia, eita
Perelileni. Tei ia Ole te paran, te auvalia o
•<ra e tia i» faaore roa.
le
komite hiopoa i te mau parau ture.
* ’ TartM i. Te hinaaronei au e ia haapao maite hiâ tc turc tâhito;
d vaiho a i te fcnua e tia bia c tcicnci mau fare, ei taoa na te taata
Ole. Ua taio e ua haamaramarama mai i te a' ’toa.
Vtapa. Aita roa’tu e tnre no te fcnua farii hau orometua, no te ni raa a Taihia, no le fenua e parahi hia ra e te
f«re pure raa ra, e ture ia. I leienei ra, tcie to’ u manao, e tuu i te orometua o Punauuia. Ua ani mai oia ô, o tona
orometua i nïa i te tcnua farii hau a te tavana, parahi ai.
. • Paete. Ahiri paha e mata na i le papai i te ioa oTaihia, faariro a- ioa te papai i rolo i le buta hau, ei falu no taua
. tu ai ei tana na te taata ’ toa.
fenua ra, eiaha le ioa o le mataeinaa. Ua faaite
Mare. Tc ite papu nei tatou i te vahi i haamaramarama hia mai
mai
Ote i te manao o le tomite, e e ore e au ia
. e te êê c»te tavana nci. Te raanao atoa nei hoi ao, mai iana’toa i
'' manao ra, e e tapca maite â tatou i le irava ture tahito ra e tiai. O haapao i lêi r«ira ani ra, o te ture raa te haa. te ohipa hoi e haapii hia mai e te mau orometua nei, e ere anci ia
*
.
• tc faufaa na te taata toa. E ere atura anei ia te mca tia, ia tauturu pao.
•
\
i
I- U* mdianj turu i !.e ta.p;*li i nf«*i.'4;itcnei, i ,it
ii4*i !»;■ nfVo, **■
rnail;ti roa
hora
piii i le laha raa fuatiana, i arajai ai tf* auia tei irni hia *• tt* itiniiif', o fa Irrlou ia e liaajtao.
vaha
o
l<* Envpcra i lona ra lianabana li* Arii
Eiaha roa'lu le Hm* lahito 7i«i « faahapa hia.
valiinc
ru
o Pomat e, i uia i U* manua larani ra o
Papa. E vahi tia toa la Taihift i ani mai noi.
la
Forle,
ia arolia Ui oia i U* alimarara ra ia
Te manao aloa nei au o, e nioa au roa ia papai
Mili
Febvrier-Despoinl.ft.s,
ie raalira.rahi o U*
hia oia ei fatu no latia lonua ra, i a na rcira toa
nnu maiiua farani i roto i le Moana Paliljfâ. I
mai hoi o 'l ani e o Moeroa.
P o r o i . E parau poiri ralii roa lcie i lo'u noi lona ia lae raa i uia i laua maiiua ra. ua liaere ahio raa ; area ia ta le ture i luaile mai A. o le llae le laala i nia i le fana, e ua [n pii i tiia mâl
malaeinaa te fatu, lt* au roa nei ia ïa'u. I maro hoi, e 21 harurti raa, ei faalianahaua i U* lae raa
ra hoi oulou e e faarï A i le ioa o Tailiia ta, e o lona hanahana i nia i lei reira palii. l a famaa
le Arii va ine i reira. e aila ï I e faaimii mai i
mala na ia i te. faalinruA i le lure e lia'i.
Uaereolahi. 0 te lui'e te haapao o tei paran uta, e tae uoa Uira i te hora 8 i le ahiahi.
mai ê, o le malaeinaa t*- laiu. I a au roa ia ia u ;
1 le mahana 3 o leienei avae, faaiee ai te
a noho-ai hoj it* orpmelua i niaiho i taun fentia
auvalia
o te Eme.pera i toua uHiafare, o liaere e
rn, o te malaeinâa ih«» A ia le atu. Ia ore ra le
oromelua ia parahi faat mj i niaiho r a ; ei reira faaali haere ua rolo i le u au malae naa ; ua pee,
ia te fenua e hoi faahou ai i le falu mau ra. Ua hia oia e le toniaua liamani pa, U> raanra pupulii
fenua, e le raalira rahi o lenuu fa.ehau; tiina ee,
na reira { loa mai hoï t* Faeaau, e o Aili.
e
le e« aloa hoi o te atimarara ra<> M. Ecbv rierM. Briol. A papai hia'i le ioa o le Arii valiiDespointes,
e o M. Kerret, laala paj ai hohoa i
ne, ei fatu no te fenua e parahi hia e te oromenia
i
le
pai.ii
o le alimarara.
tua i Papeete nei ra, ua hapa roa ia vahi. Te
haapao raa mau ra hoi, e vaiho â i rolo i le rima
o te malaeinaa.
Te mau pahi i lapae ir.tn. mui le mahaaa 1mai
' Nuutere. Tei ia vai te f**nua e parahi hia e
a iio Telctina.
Tareni ra, i to ouloti na manao ? Aila hoi inaha
Tira hoe farani o Muaailo, tapena Faraire,
te ioa o Tareni i papaihia. Aita ' loa hoi i pupu- mai Kaiatea mai.
bia i te Taiete ra. Ahiri hoi aita leienei ture, e
Tira pili Kimalara o Ma/iuuhulu, lapeua Hiaroea faahou mai anei ia teie atoa neifenua ? Ei- hia, mai Kaialea inai.
ta roa ' tu ia, oi riro roa ia i te Taiete. No reira
Tira pili pnrulia o Expedilioni. lapena Mulhoi au i haamailai roa 'i i leienei lure merama- ler, mai Va|aparaiso e Maareva mai.
rama ; eiaha roa ’.u ia e laaore hia. 1 teienei hoi,
'l'e wait pahi i reru.
inaha, ua ere alura te Taiele, riro mai nei lej'e;s Tira toru beretane o Mury-Calhcrine, tapenua ei taoa na te taala ' toa o te malâeinaa, e na Robeilson, ua reva i Oaliu.
■»
tae noa’tu i te anotau, e oreai ralou e hinaaro
Tira piti deretane o Gilbcrt Jamieson, tapena
faahou ai. E mea ino anei ia? E haapao a ta- Mac Ferlane, tia reva i Sidene.
tou i te ture lahilo nei e liai.
Tira piti Borabora o Patea, ua reva i HuaMaheanuu. A liiri paha i papai hia le ioao te
hine.
V
fatu fenua mau i nia i te hoe puta laa 6. 0 te
Tira loru farani o Hannah, tapenâ Rede, u ax ^\
tnoe noa iho hoi i muri ae. 0 le mea mailai ia i reva i Huahine.
i^ \
tou nei manao raa.
Pahi auahi farani o V/ioque, lomana d e B o v is^ '
Ua na nia hia ihora i le ravea, e ua faatia to
. te Apoo raa e e haapao i te ture lahilo; e papa i
êê no le Tavana ; BRIOT.
aloa ra ite ioa oTaihia i nia i le hoe parau laa A.
T u ï x n i t . I l o 'u
Fait partie de Te Vea no Tahiti - 1853